Bina İnceleme

Onarım ve güçlendirmenin birinci aşaması, yapı ve yapı elemanlarındaki çeşitli etkiler ile meydana gelen hasarların ve hasar biçimlerinin belirlenmesidir. Yapı hasarının tespiti için her türlü bilgi toplanmalıdır. Bu konu ile ilgili teknik cihazlar en verimli şekilde kullanılmalı ve gerekirse her türlü kaplama kaldırılarak,  elemanların kontrolü yapılmalıdır. Yapı ile ilgili veriler ne kadar çok ise sağlıklı bir sonuca ulaşmak o ölçüde kolay olacaktır. Bu veriler kullanılarak hasarların sebepleri tespit edilip, güçlendirme ve onarım ilkeleri belirlenmelidir. 

1- Taşıyıcı   Olmayan   Yapı   Elemanlarındaki   Hasar   Biçimleri

Taşıyıcı olmayan yapı elemanları olarak tanımlanan tuğla duvar ve benzeri elemanlarda oluşan hasarlardır.  Hasarlar ilk olarak sıva çatlakları ile başlamaktadır. Çatlaklar, kiriş ile duvar arasında sonra kolon ile duvar arasında meydana gelmektedir. Daha sonra çerçeve ile duvar arasındaki yüzeylerde çatlaklar oluşmaktadır. Deprem şiddeti arttıkça duvar malzemesinde hasar başlamaktadır. İleri düzeyde eleman tüm özelliklerinin yitirmektedir.

• 1.1.  - Deprem Hasarı

• 1.2.  - Oturma ve Sehim Hasarı

2- Taşıyıcı Yapı Elemanlarındaki Hasar Biçimleri

Taşıyıcı yapı elemanlarında (kolon, kiriş, perde, döşeme ve vb.) oluşan hasarlardır. Depremin kuvvetinin etkime yönüne göre, betonda çekme çatlakları oluşurken, diğer yönde basınçtan dolayı ezilme görülmektedir. Hareket yönünün değişmesi ile daha önce çekme olan taraftaki betonda ezilme, bir önceki aşamada basınç olan yerde çekme etkisi ile ezilmiş betonda dökülmeler oluşmaktadır.Betonun ezilip parçalanması ile boyuna donatı akma sınırına ulaşıp kopacak, etriyeler açılarak betonu bırakacaktır. İleri aşamalarda mafsallaşma hasarı ve yapının stabilitesinin bozulmasına yol açan yatay ötelenmeler oluşacak ve yapı hızla yıkılacaktır.

2.1.  - Deprem Hasarı

Depremin kuvvetinin etkime yönüne göre, betonda çekme çatlakları oluşurken, diğer yönde basınçtan dolayı ezilme görülmektedir. Hareket yönünün değişmesi ile daha önce çekme olan taraftaki betonda ezilme, bir önceki aşamada basınç olan yerde çekme etkisi ile ezilmiş betonda dökülmeler oluşmaktadır. Betonun ezilip parçalanması ile boyuna donatı akma sınırına ulaşıp kopacak, etriyeler açılarak betonu bırakacaktır. İleri aşamalarda mafsallaşma hasarı ve yapının stabilitesinin bozulmasına yol açan yatay ötelenmeler oluşacak ve yapı hızla yıkılacaktır.

2.2.  - Kolonlarda Kesme Hasarı
2.3.  - Kolonlarda Basınç Hasarı
2.4.  - Kolonlarda Diğer Hasar Şekilleri (Derin kiriş, Guseli kolon, Bant pencere vb.)
2.5.  - Kolon-Kiriş Ek Yeri Hasarı
2.6.  - Kiriş Hasarları
2.7.  - Perde Duvar Hasarları
2.8.  - Döşeme Hasarları

3  - Betonarme Yapılarda Deprem Hasar Biçimleri
4.  - Sonuç